İdrar kaçırma problemi, genelde beş yaşından büyük çocuklarda, istemli ya da istemsiz olarak gelişen, en az üç ay süreyle, giysiye ya da yatağa, gece veya gündüz idrar kaçırılması olarak tanımlanmaktadır. Bu sorun alt bezinden kurtulan,genellikle gündüz saatlerinde idrarını kontrol etmeyi öğrenen veya gece uyku sırasında idrar yapan çocukların bir kısmında görülür. Çocuklarda alt ıslatma problemi, idrarını tutamayıp küçük miktarda kaçırmanın ötesinde, idrarın tümünü boşaltmak biçiminde görülür. Böyle bir durumu yaşayan anneler, ertesi sabah çocuklarının iç çamaşırını, pijamasını ve çarşaflarını, hatta şiltelerini ıslak bulurlar. Ebeveynler tarafından ilkokul çağına kadar kısmen hoş görülse de, devam ettiğinde ailenin olduğu kadar çocuğun kendisi için de önemli bir sorun halini alır. Çocuklarda altına kaçırma problemine bilimsel açıdan bakıldığı zaman, 7 yaşına varmış çocukların %5 veya %10'unda görülür ve haftanın 3 ya da daha fazla gecesinde ortaya çıkar. Ayrıca kız çocuklarına göre erkek çocuklarda daha sık görülür.
Görülme Sıklığı
Araştırmalara göre çocuklarda idrar kaçırma sorununun görülme sıklığı dünyada %5 veya %22 arasında olduğu bildirilirken, ülkemizde bu oranın %12,4 veya %25,5 olduğu saptanmıştır. Yine bu oran üzerinden bakıldığında erkek çocuklarda, kızlara göre daha sık görülmektedir.
Olası Nedenler
Bu problemde uzmanlar tarafından genellikle ön görülen nedenler şunlardır:
- Çocuğun idrar torbasının yeterince büyümemiş olması, (Gnellikle bu çocukların gündüz saatlerinde de sık sık idrara çıktıkları görülür)
- Çocuğun idrar torbasında normalde olmaması gereken ve istemsiz gelişen kasılmalar,
- Çocuğun uykunun derin olması ve çocuğun mesanesinin dolması nedeniyle beyne giden habere rağmen uykusundan uyanamaması,
- Çocuğun aile fertlerinde de daha önce benzer duruma rastlanmış olması,
- Ailede yaşanılan ayrılık,ölüm, geçimsizlik, hastalık ve okul başarısızlığı gibi olayların çocukta kaygı yaratması,
- 'Vazopressin' isimli hormonun, bu çocukların vücudunda yeterince ve zamanında salgılanmaması. Normalde bu hormon insanlarda gece ve gündüz farkının algılanmasıyla oluşan bir hormondur. Uyku sırasında otomatik olarak gece böbreklerin idrar oluşturmasını azaltır.
- Çocuğun ailesine yeni bir üyenin katılması.Yeni bir kardeşin doğması çocuğun ilgiyi tekrar üzerinde toplayabilmek için kardeşine özenerek altını ıslatmasına neden olabilmektedir.
Çocuklarda İdrar Kaçırma Probleminin Teşhisi
Bu problem için tedavi planlanan bir çocukta, öncelikle bu problemin gerçek nedeninin doğumsal bir yapı bozukluğu olup olmadığından emin olmanız gerekir. Tıbben yapılacak olan idrar tahlili ve ultrasonografik incelemeyle varsa böbrek-idrar torbası yapılarında anatomik bozukluklar ve idrar iltihabı olup olmadığı tespit edildikten sonra ,uzman tarafından"Gece İdrar Kaçırma" sorunu tedavi edilmeye çalışılır. Bununla beraber gündüz kaçırma şikayeti olan çocuklar ayrı değerlendirmeye tutulurlar.
Tedavisi
Bu problemin tıbben ön görülen başlıca 2 tedavi yöntemi vardır. Bunlar:
- Davranış modifikasyonu (alarm tedavisi,motivasyon tedavisi,mesane retansiyonu eğitimi)
- İlaç tedavisi ( trisiklik antidepresanlar, antikolinerjikler,vasopressin)
Çocuğun Tedaviye Hazırlanması
Genellikle ailelerin bu konuda şikayete başladığı dönemler 5-6 yaş dönemleridir. Böyle bir durumu yaşayan çocuk henüz durumunun bir sorun olduğunun farkında bile değildir. Doktorunuzun bu konuda hem çocuğunuzu bilinçlendirmesi, hem de siz ebeveynlerin konuya bakış açısını yönlendirmesi gerekmektedir. Doktorun uyguladığı tedavi hangi türde olursa olsun, sonuca varmanın uzun sürebileceği, moral bozukluğuna yer olmaması gerektiği unutulmamalıdır.
Alışkanlıkların Gözden Geçirilmesi
Çocuğunuzun gece uyumadan önce sıvı alımının azaltılması ve idrara çıkarılması ilk uygulayacağınız yöntemdir. Fakat bunun dışında, gündüz saatlerinde uzun süre idrarını tutan çocukların bu alışkanlıklarından vazgeçirilmesi de önemlidir.
Tuvalete Çıkma Çizelgesi
Bu çizelge genelde küçük çocukları motive etmek amacıyla ve alt ıslatma istatistiğini elde etmek için kullanılır. Kullanacağınız çizelgede alt ıslatma olmadığı günler çizelge üzerinde birer sembolle (güneş,yıldız veya çiçek resmi gibi) tarafınızca işaretlenmelidir. Çocuğunuzun bu günlerde ödüllendirilmesi fayda sağlayacaktır. Ödüllerinizi oldukça küçük seçmelisiniz örneğin(o gün parka gitme gibi,kek yapma gibi). Aynı çizelgeye gün içinde idrar kaçırmalarıda işlenirse, hekimin çocuğun ritmi hakkında fikir sahibi olmasını sağlar.
Alarm Sistemleri
Bu sistem sıklıkla kullanılan bir sistemdir. Alarmı çocuğunuzun iç çamaşırına ya da yatak çarşafı üzerine koyabilirsiniz. Bu alarmda ıslanmaya duyarlı bir parça vardır ve idrar yapılmaya başladığı anda ses uyarısıyla çocuğu uyandırır. Yine bu sistem gece idrar kaçırmalarında başarıyla kullanılan tedavi yöntemlerinden biridir. Kullanmaya başladığınızda ilk günlerde çok yararlı gibi görünmese de, 6 veya 8 haftalık bir tedaviyle sonuç alınabilmektedir.
İlaç Tedavileri
Çocuklarda altına kaçırma problemi için uzmanlar tarafından genelde gece boyunca böbreklerin idrar oluşturma hızını azaltacak ilaçlar verilmektedir. Bu ilaçların ana maddesi desmopressindir. Bu ilaç ağızdan alınarak veya buruna sıkılarak kullanılan gece boyunca idrarın daha az salgılanmasını sağlar, mesanenin dolma zamanını uzatır. Bu tedavinin çocukların en az %70'inde iyi sonuç verdiği gözlenmiştir.
Yazıyı beğendiniz mi?
Hiç yorum yok
Yorum Gönder