Hiperglisemi (Yüksek Kan Şekeri) Nedir?
Tıpta hiperglisemi yüksek kan şekeri demektir. Bu rahatsızlık diyabet hastalarını etkileyen bir durumdur. Diyabet hastalarında görülen hiperglisemiye yol açan faktörler arsında; gıda ve fiziksel aktivite seçimleri, hastalıklar, diyabet dışı ilaçlar kullanmak veya yeterli miktarda kan şekeri düşürücü ilaç kullanmamak bulunmaktadır.
Gebelik döneminde de gestasyonel diyabet dışında hiperglisemiye yakalan veya gebelikten önce hiperglisemi olan anne adayı sayısı oldukça fazladır.
Hipergliseminin tedavisi oldukça önemlidir. Çünkü bu rahatsızlık tedavi edilmediği takdirde, hiperglisemi şiddetli bir hale gelebilmekte ve ciddi komplikasyonlara neden olabilmektedir. Uzun vadede süren bu rahatsızlık şiddetli olmasa da, kalıcı hiperglisemiye, gözleri etkileyen görme bozukluklarına, böbreklere, sinirlere ve kalbi etkileyen komplikasyonlara sebebiyet verebilmektedir.
Hiperglisemiye sahip olan bir hastanın yüksek olan kan şekeri seviyesi şu şekilde tanımlanmaktadır:
Açlık Kan Şekeri Değerleri
Yemek yemeden önce 130 mg / dL’den (miligram / desilitre) daha yüksek olması hali.
Tokluk Kan Şekeri Değerleri
Yemek yedikten iki saat sonra eşit veya 180 mg / dL’den (miligram / desilitre) daha yüksek olması hali.
Bu değerler dışında normal olan kan şekeri, şeker hastalığınızın türüne ve çocuk ya da yetişkin olup olmadığınıza ve bazı durumlara bağlı olarak değişmektedir.
Hiperglisemi (Yüksek Kan Şekeri) Belirtileri
Hiperglisemi yani yüksek kan şekeri, özellikle durum uzun vadede devam ederse, yani kronik hiperglisemi halini alırsa, çeşitli belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Bununla beraber, çoğu akut veya geçici hiperglisemi ya da hiperglisemi başlangıcı vakalarında belirtiler yaşanmamaktadır.Akut hiperglisemi ve kronik hiperglisemi ile ilişkili olan üç ana belirtiyi şöyle açıklamak mümkündür:
Polifaji: Kişide görülen açlığın artması ya da aşırı açlık olarak tanımlanmaktadır. Bunun sebebi ise,diyabet ilaçların alınması sonucu ortaya çıkan düşük kan şekeridir. Bir yemekten sonra yapılmayan bir doz insülin eksikliği ve çok fazla fiziksel aktivite, kan şekerinin düşük olmasına ve açlığın artmasına neden olan diğer faktörler arasındadır.
Polidipsi: Kişide oluşan aşırı susuzluğu ifade etmektedir. Genellikle şiddetli ağız kuruluğuna yol açmaktadır.
Poliüri: Kişide aşırı ve anormal derecede fazla miktarda idrarın geçişi anlamına gelmektedir.
Diğer hiperglisemi belirtileri arasında şunlar bulunmaktadır:
- Bulanık görme,
- Yaraların yavaş iyileşmesi,
- Açıklanamayan kilo kaybı,
- Düzenli olarak idrar yolu enfeksiyonları yaşama,
- Mantar enfeksiyonlarına yatkınlık.
- Sıvı kaybı,
- Mide bulantısı,
- Kusma,
- Bilinç kaybı,
- Koma .
- Meyve kokulu nefes,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Nefes darlığı,
- Ağız kuruluğu,
- Zayıflık,
- Karışıklık,
- Koma,
- Karın ağrısı .
Diyabet Çeşitleri Ve Belirtileri
Aslında diyabet belirtileri kan şekerinizin ne kadar yükseldiğine bağlı olarak değişebilmektedir. Bazı hastalar, özellikle de pre-diyabetik veya tip 2 diyabet olanlar, diyabet başlangıcında belirti yaşamayabilir. Ancak tip 1 diyabet de ise belirtiler hızlı bir şekilde ortaya çıkma eğilimi göstermektedir ve daha şiddetli olabilmektedir.
Tip 1 ve tip 2 diyabetin bazı belirtileri şunlardır:
- Susuzluk yaşama,
- Sık idrara çıkma,
- Aşırı açlık,
- Açıklanamayan kilo kaybı,
- İdrarda keton oluşu (ketonlar, yeterli insülin olmadığında ortaya çıkan kas ve yağ parçalanmasının bir yan ürünüdür),
- Yorgunluk,
- Sinirlilik,
- Bulanık görme,
- Yavaş iyileşen yaralar,
- Diş eti,vajinal enfeksiyon veya cilt enfeksiyonları gibi enfeksiyonların sık yaşanması,
Hiperglisemi (Yüksek Kan Şekeri) Nedenleri
Yüksek kan şekeri yani hiperglisemi sadece (diabetes mellitus) yani diyabeti olan kişilerde görülmektedir. Diyabet hastası olan bir kişi yeterli insülin üretilememektedir. Ya da vücutta üretilen bu insülin kullanılamamaktadır. Bu nedenden dolayı, glikoz yani şeker kanda kalmaktadır. Kanda bulunan bu fazla glikoz pek çok belirtiye yol açmaktadır.
Hiperglisemi durumunu tetikleyen pek çok faktör (neden) bulunmaktadır. Gelin şimdi hiperglisemiye yol açan bu durumlara bakalım:
- Çok fazla yemek yemek,
- Çok az egzersiz veya fiziksel aktivite yapmak,
- tedavi için verilen diyabet haplarını aksatmak. İnsülin tedavisini atlamak ya da yetersiz uygulamak,
- Stres, enfeksiyon,hastalık,yaralanma veya ameliyat geçirmek.
Hiperglisemi (Yüksek Kan Şekeri) Tedavisi
Diyabet teşhisi konan bir kişi eğer hiperglisemi belirtileri yaşıyorsa, doktor ona uygun tedaviyi belirlemede yardımcı olacaktır. Bu rahatsızlığa sahip olan hastalara uygulanabilecek bazı tedavi yöntemleri ise şunlardır:
Diyet Değişiklikleri
Bununla ilgili örnek vermek gerekirse; kek, tatlı,pasta veya şekerli içecekler gibi kan şekeri düzeylerinin yükselmesine neden olan gıdalardan kaçınılmalıdır.
Bol Sıvı Tüketimi
Bildiğiniz gibi diyabet nedeniyle kişide susuzluk hissi daha da artmaktadır. Öte yandan, her insan için bol sıvı tüketimi oldukça önemlidir.
Düzenli Fiziksel Aktivite
Günlük olarak yapabileceğiniz,yürüyüş gibi hafif ve düzenli egzersiz özellikle de kilo vermenize yardımcı olmaktadır. Bunun sayesinde de kan şekeri seviyeniz düşebilmektedir.
İnsülin Dozunun Doğru Ayarlanması
Doktorunuz size uygun olan insülin dozu hakkında bilgi verecektir.
Ayrıca,aralıklarla kan şekeri seviyelerinin düzenli olarak kontrol edilmesi ve idrarda keton denilen maddelerin (diyabetik ketoasidoz ile bağlantılı olarak) olup olmadığının test edilmesi önerilmektedir.
Hiperglisemi Ameliyatı
Tip 2 ,yani hiperglisemi diyabetin tedavisi için herhangi bir ameliyat bulunmamaktadır. Fakat tetikleyici faktörleri kontrol altına almak için diğer tıbbi koşullara karşın ameliyat uygulanabilmektedir. Örneğin, obezite probleminiz varsa mide cerrahisinden (bariatrik cerrahi) yararlanılmaktadır.
Hiperglisemi İçin Hangi Doktora Gidilir?
Eğer hiperglisemiden şüpheleniyor veya hiperglisemi iseniz bunun teşhisi ve tedavisi için aile hekimi, dâhiliye uzmanı (iç hastalıkları uzmanı), çocuk doktoru, endokrinolog (metabolizma hastalıkları uzmanı) ve diyetisyenden yardım alabilirsiniz.
Yazıyı beğendiniz mi?
Hiç yorum yok
Yorum Gönder