Kürtaj terimi tıbben rahim içerisinden herhangi bir dokuyu birtakım aletler ile kazıyarak alma işlemi için kullanılır. Alınan dokular gebelik ürünü olabileceği gibi biyopsi ya da tedavi amaçlı alınan dokular da olabilir.
Gebelik küretajı rahim içine yerleşmiş olan gebeliğin hastanın isteğiyle veya tıbbi zorunluluk nedeniyle hastanın yazılı onayı alınarak, çeşitli yöntemler ile sona erdirilmesidir. Şu bilinmelidir ki,kürtaj kesinlikle bir doğum kontrol yöntemi değildir.
İsteğe bağlı olarak küretaj yaptırmak isteyen kadının ilk gözlemleyeceği şey hamile olduğunu öğrenmesidir veya adetinin geciktiğini fark etmesidir. Bunlardan biri olduğunda bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurarak hamile olup olmadığını öğrenmeli, hamile ise gebeliğinin kaç haftalık olduğunu ultrasonografi ile kesinleştirilmelidir. Uzman hekim başvuran hastanın genel ve kadın hastalıkları açısından sağlık durumunu değerlendirir, küretaja mani olacak herhangi bir sağlık sorunu olup olmadığına bakar.
Kimler Küretaj Yaptırabilir?
Her kadın küretaj olabilir. Kürtaj işleminde evli olup olmamak önemli değildir. Tıbbi bir zorunluluk varsa (anormal bebek veya gebelik annenin hayatını tehlikeye sokuyorsa ) gerekli kanuni dokümanlar hazırlanarak imza alınır. Ardından uygun aydaki bebek alınabilir.
Küretaja karar veren bir kadın için gebeliğin sona erdirilmesindeki en önemli aşama duygusal kararlılıktır. Öncelikle hasta psikolojik ve duygusal olarak bu işleme hazır olmalıdır. Kişinin sosyal konumu, ekonomik koşulları, gelecek yaşantısı, partnerinin pozisyonu ve fikride önemli rol oynamaktadır. Bu yüzden karar verilirken tüm koşulları değerlendirerek kesin bir şekilde vermek daha sonraki ruhsal durum için gereklidir.
KÜRETAJIN RİSKLERİ
Küretajdan sonra enfeksiyon ve parça kalması gibi durumlarda ameliyat sonrası riskler nadirdir ve bunlar tedavi edilebilir. Bildiğiniz gibi bütün cerrahi ameliyatlar birtakım riskler içerir. Bu işlemde de olası risklerin hastaya anlatılması ve hastanın bu anlamda bilgilendirilmesi esastır.
Kürtaj sonrası oluşabilecek temel riskleri sizin için sıraladım.
Gebeliğin Devam Etmesi
Ayı çok küçük olan gebeliklerde bazen gebelik ürünü boşaltılamayabilir ve gebelik olayı devam edebilir. Bu yüzden kürtajın en erken 5-6. haftalarda yapılması uygun olur.
Rahimin Delinmesi (Rüptür)
Anatomik olarak gebe bir rahim, gebe olmayan bir rahime göre çok daha yumuşaktır. Bu nedenle kürtaj esnasında yapılan dikkatsiz ve sert bir hareket rahimin delinmesine neden olabilir. Bunun dışında rahim delinmesi işlem dikkatli yapıldığı taktirde son derece nadir görülen bir komplikasyondur. Bu tür tıbbi müdahalelerde risk gebelik yaşı büyüdükçe artar. Bu durum uzman tarafından fark edildiğinde uygun tedavi yapılması mümkündür.
Plasenta Parçasının Kalması
Bu komplikasyon kürtajdan belirli bir sure sonra ortaya çıkar. Kendini fazla miktarda olan ve kesilmeyen kanama ile belli eder. Böyle bir durum olduğunda tedavi için yeniden küretaj gerekir.
Enfeksiyon
Bu durum kürtaj işleminden 5-6 gün sonra ortaya çıkar. İşlem sırasında hijyen ve sterilite kurallarına uyulursa enfeksiyon riski azalır.
Yapışıklık
Yapışıklık olarak geçen komplikasyon 'asherman sendromu' olarak da geçmektedir. Bu sendromda rahimin iç duvarlarında yapışıklıklar ve dolayısı ile adet kanamasında azalma ve hatta kısırlık görülebilir. Sendromun nedeni ise rahimin gereğinden fazla kazınmasıdır. Kesin tanısı rahim filmi çekilerek veya histeroskopi ile konulur. Tedavi yöntemi cerrahi olarak (histeroskopik) rahim içinde olan yapışıklıkların açılması ile gerçekleşir.
Bu riskler dışında genellikle görülen riskler arasında ; rahim içinde kan birikmesi, işlemin yapılamaması, aşırı kanama, adet gecikmesi gibi diğer riskler sıralanabilir.
Kürtajın tüm riskleri gebelik haftası büyüdükçe arttırmaktadır. Bu sebepten dolayı kürtaja karar verildiğinde yasal sınır olan 10. haftanın geçirilmemesi gerekmektedir. Daha önce gebe kalmamış bir kadının küretaj olması veya küretajın kaçıncı küretaj olduğu kadının daha sonra gebe kalmasını etkilemez.
KÜRTAJ NASIL YAPILIR?
Küretaj müdahaleleri genellikle hastanın koşulları uygun ise genel anestezi ve bazen de lokal anestezi ile yapılmaktadır.
Eğer işlem sırasında genel anestezi uygulandıysa tüm müdahale boyunca hasta uyur ve herhangi bir şey hissetmez. Hastaya lokal anestezi uygulanacaksa gerekli hastalarda yatıştırıcı uygulayarak hastanın gerginliği azaltılır. Lokal anestezi yapılan hastanın rahim ağzı uyuşturulur hasta gebeliğin boşaltılması sırasında hafif bir karın ve kasık ağrısı duyabilir. Genellikle uzmanların tercihi kürtajın genel anestezi ile yapılması yönündedir. Genel anestezi ile yapılan işlem sayesinde hem hasta ağrı ve acı duymaz, hem de işlemden kaynaklanan komplikasyon riski en aza indirilmiş olur.
Gebeliğin sonlandırılması işleminde genelde uygulanan iki yöntem vardır. Bunlardan biri en sık kullanılan vakum aspirasyonudur. Bu işlemde gebelik emilerek boşaltılır. Daha nadir olarak kullanılan diğer yöntem ise metal küretler ile kazıma yöntemidir.
KÜRTAJIN AŞAMALARI
Bu aşamalar tıbbi operasyon sonrası yapılan işlemlerin aşamalarıdır.
1.Uzman tarafından hasta uygun yere yatırıldıktan sonra, antiseptik solüsyonlar ile cerrahi alan temizlenir, hastaya pozisyon verilir, üstü uygun şekilde örtülür. İlk olarak rahimin durumunu ve büyüklüğünü değerlendirmek için uzman tarafından jinekolojik muayene yapılır. Hata rahimin özellikleri anlaşıldıktan sonra vajinal spekulum yerleştirilir. Spekulum sayesinde rahim ağzı görünür hale gelir. Ardından vajina ve serviks bölgesi antiseptik solüsyonlar ile temizlenir. İşlem için lokal anestezi uygulanacak ise bu aşamada yapılır. Ardından serviksin her iki yanına ilaç enjekte edilir. Bundan sonra serviks yani rahim ağzı tenekulum (tekdişilli) adı verilen bir alet ile tutulur. Paralel olarak tenekulum çekilerek rahimin düz bir hale gelmesi sağlanır.
2. Ardından buji adı verilen aletler yardımı ile rahim ağzı genişletilmeye başlanır. Bu işleme dilatasyon denir. Bu işlem için mümkün olan en ince buji kullanılmalıdır. Bujiler çaplarının milimetre cinsinden büyüklüğüne göre numaralandırılır. Genellikle 6 ya da 7 numara bujiye kadar dilate edilir.
3. Dilatasyon işlemi bittikten sonra plastik kanüller rahim ağzından geçirilerek, rahim boşluğuna ulaşılır. Kanül yerleştirildikten sonra, ucu bu işlem için üretilmiş olan 60 santilitrelik, vakum yaratan özel enjektöre bağlanır. Enjektörün düğmesi açılır ve negatif basınç oluşması sağlanır . Enjektör ileri geri hareket ettirilerek rahim içi temizleme işlemi yapılır ve rahim içi tamamen temizlenene kadar işleme devam edilir.
4. Eğer yapılan işlemden sonra içeride parça kalmasından şüphe edilirse metal küretler ile kavite iyice temizlenir. Eski zamanlarda sıkça kullanılan bu küretler, günümüzde artık pek tercih edilmez. Olumsuz etkileri olarak hem rahim delinmesi ,hem de işlem sonrasında rahim iç zarlarının yapışmasına bağlı ileride gelişebilecek kısırlık ihtimali yüksektir. İşlemde 10 haftalıktan küçük gebeliklerin sonlandırılmasında keskin küretlere ihtiyaç duyulmaz. Eğer tıbbi bir sebep varsa ve hekimler kurulu kararı ile 10 haftadan büyük bir gebeliğin sonlandırılmasına karar verilmişse bu işlem daha büyük kanülleri vakum cihazlarına bağlayarak yapılır. İşlem sonunda keskin küretler ile parça kalıp kalmadığı kontrol edilir.
5. İşlemden sonra vajinal veya karından ultrasonografi yapılarak son kontroller yapılır.
Küretaj operasyonu gebeliğin büyüklüğüne bağlı olarak yaklaşık 5 ile 10 dakika arasında sürmektedir.
Operasyondan sonra olabilecek ağrı, ilaçla rahatlıkla kontrol edilebilir, zaten adet sancısı benzeri bir ağrınız olacaktır. İşlemde genel anestezi aldıysanız eğer operasyondan hemen sonra uyanırsınız. Yaklaşık 5 dakika sonrada uyku sersemliğiniz kaybolur ve ayağa kalkarsınız. Yaklaşık yarım saat sonrada eve gidebilirsiniz.
Operasyondan sonra yaklaşık ikinci saatte tamamen normal gündelik yaşantınıza ve işinize dönebilecek kadar kendinizi iyi hissedebilirsiniz.
Eğer hastanın kan gurubu Rh faktörü NEGATİF ise ve partnerinin kan gurubundaki Rh faktörü POZİTİF ise veya partnerinin kan gurubu bilinmiyorsa Anti-D iğnesinin müdahaleden sonraki ilk 72 saat içinde yaptırılması gerekmektedir. Bu iğne ilerde olacak gebeliklerde oluşabilecek kan uyuşmazlığını engelleyecektir.
Tıbbi zorunluluk nedeniyle (düşük, cansız gebelik,anomalili bebek gibi nedenlerden) küretaj yapılıyorsa eğer, küretaj sırasında elde edilen materyalin(parçanın) bir patoloğa yani genetik incelemeye gönderilmesi gerekebilir. Oradan gelecek sonuç bir daha aynı şeyle karşılaşmanızı engellemeye yardımcı olabilir.
Küretaj Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Müdahaleden sonra hasta sıvı gıdaları ve içecekleri hemen içebilir, bulantı olmazsa daha sonra normal beslenmeye de geçebilir.
Genel anestezi sonrasında 6-8 saat araba kullanmak, önemli kararlara imza atmak gibi dikkat isteyen aktivitelerde bulunmamak daha uygun olacaktır.
İşlemden 2 ile 3 gün süreyle adet kanaması tarzında kanamalar olacaktır. Bu süre kişiye göre değişir ayrıca gebeliğin haftasına göre biraz artabilir veya azalabilir. Eğer kürtaj sonrası hemen kanamanız olmazsa bir hafta sonra gibi hafif bir ağrı ile kanamanız olacaktır. Bu kanama esnasında gene adet kanaması dönemindekine benzer karın ve kasık ağrıları olabilir, bu ağrıları hafifletmek için her hangi bir ağrı kesici kullanabilirsiniz.
İşlemden sonraki adet kanamanız yaklaşık 20 ile 40 gün sonra olacaktır. Adetiniz gebelik gibi özel bir durum oluşup sonlandığı için normal zamanında gelmeyebilir endişelenmeyin. Ama eğer 40 gün içinde adet olmazsanız mutlaka doktorla görüşmeniz gerekir.
Eğer kanamanız devam ediyorsa bu süreç sonlanana kadar küvete,havuza veya denize girmeniz yasaktır.(Sadece operasyon günü dahil duş alabilirsiniz. Buradaki amaç vajene su ve bu gibi mikrop kapmayı sağlayabilecek şeylerin girmesini engellemektir)
Eğer denize veya havuza girmeniz gerekirse (yaz mevsimi veya tatil vs nedenlerden dolayı) en erken küretajdan 7-10 gün olmalıdır. Denize girdiğiniz esnada ise tampon kullanmak kesinlikle yasaktır.
İşlemden sonra cinsel ilişki 1 hafta boyunca kesinlikle yasaktır. (Daha sonra isterseniz prezervatif kullanılarak ilişkiye girebilirsiniz. İlişki esnasında korunmanız sizi mikrop kapmaktan ve hamile kalmaktan koruyacaktır ). Eğer kanamanız hala devam ediyorsa cinsel ilişki sakıncalıdır. Ancak kanamanız bittikten sonra ilişkiye girebilirsiniz.
Bu süre zarfında taze kanama şeklinde bir kanama( burun kanaması gibi) olursa, ateşiniz yükselirse (38 dereceden fazla olursa) mutlaka doktora başvurmanız gerekmektedir.
İşlemden sonra istenmeyen gebeliklerin önlenmesi için doktorunuzdan mutlaka uygun doğum kontrolü yöntemleri hakkında bilgi alınız.
Ayrıca tekrar gebe kalmak isterseniz vücudunuzun eski fonksiyonlarına tamamen kavuşması için 2-3 aylık bir süre beklemeniz tavsiye edilir.
Yazıyı beğendiniz mi?
Hiç yorum yok
Yorum Gönder