Lohusa dönemi doğumdan sonraki ilk dönem olarak nitelendirilen bir dönemdir. Bu süreç yaklaşık olarak 40 gün (6 hafta) kadar sürer. Doğumdan sonra annenin gebelik döneminde değişen hormonları eski haline döner ve annelik duygusuyla beraber bu hormon değişikliği kimi zaman lohusa depresyonuna yol açabilir.
Bu dönemde anne adaylarının gebelik sürecinde hissettikleri heyecan bir anda yerini annelik duygusuna bırakınca ortaya çıkan bu ruh hali, annenin psikolojisini doğrudan etkilemektedir. Bu ruh hali sosyal yaşamınızdan aile içi düzeninize kadar neredeyse hayatınızın tamamına yakın bir bölümünün değişmesine yol açar ve bu da kişide endişe ve korkuyu beraberinde getirir.
Genellikle annenin bebeğini kucağına almasıyla birlikte hissedilen o mükemmel duyguyla birlikte annede artan sorumluluklar lohusa depresyonunu tetikleyebilir. Buna ek olarak annede bebeğine karşı yetersizlik endişesi ortaya çıkmaktadır. Hem hormonsal değişiklikler hem de fiziksel değişiklikler doğum sonrasında kadınların psikolojisinde sarsıntılara neden olabilir.
Bu psikolojideki anne doğumdan sonra bebeğine karşı yetersiz kalacağı hissine kapılır ve sürekli olarak endişe duyar. Ancak bazı anneler bu süreci hafif olarak atlatır,bazıları ise ağır bir depresyon sürecine girer. Bu nedenle lohusalık döneminde annenin yanında aile büyüklerinden tecrübeli birinin refakat etmesi sağlıklı olur.
Lohusalık döneminde babanın da yardımı oldukça önemlidir. Annenin üstündeki tüm sorumluluk ve tek başına mücadele etme durumu lohusa depresyonuna yakalanma riskini oldukça arttırır. Ama bu süreçte anneye destek olan ve bebeğinin bakımıyla ilgilenen baba/eş, annenin lohusalık dönemini kolayca atlatmasına yardımcı olabilir.
LOHUSA PSİKOLOJİSİNDEKİ DEĞİŞİMLER
Bu dönemde bir çok annede psikolojik değişimler meydana gelmektedir. Bu psikolojik durumlar da kendi içerisinde dallara ayrılmaktadır. Gelin şimdi lohusa dönemindeki depresyonlar ve değişimler nelerdir? bunlara bakalım.
LOHUSA DÖNEMİ DEPRESYONU
Annede lohusalık depresyonunu tetikleyen birçok sebep bulunmaktadır. Bu nedenlerin başında annenin gebelik sürecinde yaşadığı sıkıntılar, beklenmeyen gebelik ve aile içi sorunlar gelmektedir. Bu ve bunun gibi bir çok etken lohusa depresyonuna karşı etkili bir rol oynamaktadır. Öncelikle annenin yanında ailesinin olması gerekmektedir. Bu destekleri manevi olsa da ev işleri konusunda da yardımcı olunması gerekmektedir. Bu annede yaşanılacak depresyona karşı etkili bir önlem olacaktır.
Annenin yaşadığı erken gebelikler sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu da lohusa depresyonunu doğurur . Ayrıca erken evliliğin getirdiği sorumluluklara annelik duygusunun eklenmesiyle birlikte hissedilen yük, ağır bir lohusa depresyonuna neden olmaktadır. Bu sebepten dolayı öncelikle eşlerin maddi ve manevi olarak hazır olmaları oldukça önemlidir.
Bu süreci bazı kadınlar hafif atlatırken, bazı kadınlar ise oldukça ağır bir şekilde geçirmektedir. Annede görülen lohusa depresyonunu derecesine göre nitelendirmek gerekirse;
Lohusa Sendromu: Bir diğer adıyla “annelik hüznü” olarak bilinmektedir. Bu psikolojik süreçte annede çabuk sinirlenme, unutkanlık, dikkat bozukluğu, ağlama isteği ve bunaltı gibi durumlar gözlenmektedir. Psikolojik olarak uzman tarafından tedavi gerektirmeyen bu süreç ortalama 7 ile 10 gün arasında sürmektedir.
Lohusa Psikozu: Doğum sonrası görülen en ağır depresyon şeklidir. Lohusa psikozu lohusa sendromuna kıyasla oldukça ağır geçen ve uzun süren bir depresyon sürecidir. Bu depresyona yakalanan anne mutlaka psikolojik bir destek almalıdır. Lohusa psikozunda annede halüsinasyon görme ve sürekli olarak bebeğe zarar verebilme endişesi gibi durumlar görülmektedir.
Şimdi lohusa depresyonunda annede görülen belirtilere bakalım:
Lohusa Depresyonu Belirtileri
- Mutsuzluk,
- Sürekli ağlama isteği,
- Aşırı sinirlilik,
- Boşluk duygusu,
- Panik atak,
- Unutkanlık,
- Konsantrasyon güçlüğü,
- Kendini dışlanmış hissetme,
- Sosyal hayattan kendini soyutlama,
- Bebeğe zarar verebilirim korkusu/endişesi,
- Bebeği istememe,
- Bebekle ilgilenmeme.
LOHUSA DÖNEMİ MELANKOLİSİ
Yine lohusalık depresyonunda sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu melankolik ruh hali, doğum sonrasında kadınların yaklaşık %80’inde görülmektedir. Özellikle doğumdan sonraki ilk haftada yoğunluk gösterir . Eğer annede görülen lohusa dönemi melankolisi 2-3 haftadan uzun sürerse mutlaka psikolojik bir destek alması gerekmektedir.
Bu depresyon hali genellikle 1-2 hafta içinde kendiliğinden ortadan kalkar. Ama bu süreçte annede bu ruh hali; sürekli ağlama, üzgün görünme, sinirlilik ve iştahsızlığa varan bir tablo oluşturabilir. Bu dönemde bu psikolojide olan bir annenin, bir yakınından destek görmesi oldukça önemlidir. Annede görülen ağlama krizleri, kendini mutsuz hissetme ve sinirlilik gibi durumların boy gösterdiği ilk haftada aile büyüklerinden birinin annenin yanında refakat ederek her konuda ona yardım etmesi oldukça önemlidir.
LOHUSA DÖNEMİ “PSİKOZ”U
Yine lohusa dönemi depresyonlarının en ağır şekli olan psikoz; annede düşünce bozukluğu ve halüsinasyon görmeye kadar giden ağır bir depresyon sürecidir. Bu süreçte olan bir annenin mutlaka psikolojik destek görmesi gerekmektedir.
Bu süreçte annenin aşırı takıntılı olması,gerçek olmayan şeyleri duyup gördüğünü iddia etmesi bebek üzerinde aşırı korumacı bir görev üstlenmesine neden olabilir. Bu ruh halindeki annenin bebeğine her an zarar verebileceğini düşünmesi nedeniyle ona karşı korkuyla yaklaşması bu durumun belirtilerinden biridir.
Bu rahatsızlıkta psikolojik destek olmadan iyileşmenin sağlanamaması veya çok zor sağlanması ihtimali yüksek olduğundan annenin mutlaka bir uzman yardımı alınması gerekmektedir. Eğer destek alınmazsa bu tip vakalarda intihara varan girişimler söz konusu olabilir. Bu durumda psikolojik olarak destek alan bir annenin yaklaşık 2-3 haftalık bir terapi sürecinde hastanede yatması söz konusu olabilir.
Lohusalık Döneminden Sonra Ne Zaman Cinsel İlişkiye Girilir?
Yukarıda da belirttiğimiz gibi lohusalık dönemi, doğum işleminin gerçekleşmesinden sonraki süreçtir. Doğum esnasında büyük bir yük taşıyan ve sonucunda da büyük bir yorgunluk ile karşı karşıya kalan anne,bu yorgunluğun sanki sürekli süreceğini ve hiç bitmeyeceğini düşünür.
Lohusa döneminde olan bir anne genellikle çocukla ilgilenme işleri, gece uykusuzluk, bebek ağlaması gibi sorunları kafaya takar. Bu durumlardan başka bir şey düşünmeme durumuna kadar gelir. Böyle bir psikolojide olan bir kadın cinsel ilişki eylemini aksatır ya da cinsel ilişki eylemine uzak durabilir. Bu isteksizlik çok normaldir.
Bu konuda uzmanların yaptığı açıklamalara göre, doğumdan sonra vajinal bölge ciddi tahriş meydana gelmektedir. Bundan dolayı doğumu gerçekleştiren anne,o bölgenin ilişki esnasında ağrı ve acı vereceğini düşünür. Bu düşüncelerin kadının üstünden kalkması ise ortalama 4 ile 6 hafta arasında sürmektedir. yani uzmanlarca da önerilen doğumdan sonra 4 veya 6 hafta sonra ilişkiye girilmesi gerektiğidir. Yeni doğum yapan bir annede lohusalık dönemi en fazla 4 ile 6 hafta sürmektedir. Ancak bu süre içerisinde kadın tekrar cinsel ilişkiye girmek için kendisini hazır hissedebilir.
Lohusalık Döneminde Nelere Dikkat Edilmeli?
Bu dönemde hem annenin, hem de onun en büyük destekçisi olan babanın bazı şeylere çok dikkat etmesi gerekmektedir. Kadın ve erkek tarafından bu lohusalık döneminin kolay ve hızlı şekilde atlatılması isteniyorsa, her iki tarafında aşağıda yer alan gereksinimleri yerine getirmesi gerekmektedir.
İşte, lohusalık döneminde dikkat edilmesi gerekenler…
- Vajinal bölgedeki akıntıların ve kanamaların iyi gözlenmesi gerekmektedir.
- Doğumdan sonra atılan doğum dikişlerine özen gösterilmeli ve dikkat edilmelidir.
- Doğum sonrası gidilmesi gereken rutin muayenelere kesinlikle gidilmelidir.
- Doğumdan sonra yaşanan tuvalete çıkma korkusu atılmalı, rutin olarak tuvalet ihtiyacı giderilmelidir.
- Annenin önce bebeğe verilen anne sütünün yetmeyeceği düşüncesinden kurtulması gerekmektedir.
- Süt kanallarının tıkanmasını engelleyin. Gerekirse uzman doktordan bilgi alın.
- Uzman doktorunuzla görüşerek, ilaç kullanmanız gerekirse, hangi ilaçlar olacağını yeniden görüşün.
- Vücudunuzda yer alan şişkin bölgeler psikolojinizi bozmasın. Doğum sonrası normal bir olaydır.
- Bebeğinizi uyuttuğunuz süre içerisinde siz de kesinlikle uyuyun. Çünkü bir süre onunla uyuyup onunla uyanacaksınız.
- Depresyona girmemek için çevrenizden yardım isteyin. Psikolojiniz bozulduysa kesinlikle yakınlarınız ile bir arada olun.
- Doğumdan sonra cinsel ilişkiye girmeme hissi sizi korkutmasın. Yaklaşık 4-6 haftalık bir süreç içerisinde cinsel ilişkiye girme hissi tekrar gelecektir.
Yazıyı beğendiniz mi?
Hiç yorum yok
Yorum Gönder