BEBEKLERDE ÖKSÜRÜK İÇİN BİTKİSEL ÇÖZÜM
Öksürük sorunu özellikle yenidoğanlarda ve bebklerde görülür. Bebeklerin bağışıklık sistemi gelişmediği için sıklıkla görülür. Öksürük oluşma nedenleri arasında, bebeğin solunum yoluna kaçan toz gibi maddeler veya üst solunum yolu hastalıkları vardır. Genellikle öksürük sıkıntısı bebek ve çocuklarda birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Fakat öksürükle birlikte eğer bebekte yüksek ateş varsa derhal doktora başvurulması gerekir.
Bebekler Neden Öksürür?
Yetişkin insanlarda olduğu gibi öksürük, bebeklerde de zaman zaman görülebilen ve kendiliğinden geçen bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır. bu konuda önemli olan, öksürükle beraber bebekte görülen semptomlardır.
Eğer bebeğinizde dışkıda değişiklik,ateş, uykusuzluk ya da cilt renginde kızarıklıklar görülürse derhal bebeğinizin doktor kontrolünden geçmesi gerekir. Bununla beraber, bebeklerde astım, bronşit gibi kronik hastalıklar nedeniyle öksürük oluşabilir. Böyle bir durum yaşanırsa bebeğin düzenli olarak ilaç kullanması gerekebileceği gibi, beslenme ve uyku düzenine de dikkat edilmesi gerekir. Ayrıca tekrar eden ve geçmeyen öksürük, bebeğinizin huzursuz olmasına, niteliksiz uyku problemine ve beslenme sorunlarına sebep olabilir. Bu sebepten dolayı öksürük sorunu görülen bebeklerde bazı önlemlerin alınması ve tedavinin geciktirilmemesi oldukça önemlidir.
Öksürük Çeşitleri Nelerdir?
Öksürük anatömik olarak bronşçuklardaki havanın, solunum organları tarafından aniden ve gürültüyle dışarı çıkarılması sonucu oluşan bir semptomdur . Bu yüzden öksürük istemsiz bir reflekstir. Vücuta doğal bir mekanizma olarak görülen bu refleks, solunum sisteminin bir savunma aracıdır ve birçok sebep bu refleksi tetikleyebilir.
Öksürük basit bir sedeple oluşabileceği gibi ciddi bir rahatsızlığın da habercisi olabilir. Bu sebepten dolayı, öncelikle bebeğinizin ne tür bir öksürüğe sahip olduğunu ayırt etmeniz gerekir. Yani
bebeğinizin öksürüğünün kuru öksürük mü yoksa başka bir öksürük türü mü olduğunu saptamanız gerekir. Bunu da öksürüğün özelliklerine ve süresine göre ayırt edebilirsiniz. Ben sizlere yardımcı olabilmesi için bebeklerde görülen öksürük çeşitlerini aşağıda belirteceğim.
Islak (Balgamlı) Öksürük
Eğer bebeğinizdeki öksürük ıslak ise balgam ya da mukus içeriyordur. Boğazda görülen balgam ve mukus akyuvar hücreleri içeren bir salgıdır. Bu durumda ise ıslak öksürük bir enfeksiyonun varlığına işaret eder.
Ayrıca enfeksiyon kaynaklı öksürük, beraberinde yüksek ateşi de getirebilir. Bu sebepten dolayı bebeğinizin ateşini sık sık kontrol etmeniz gerekir. Bunun dışında balgamlı öksürük soğuk algınlığında da görülebilir.
Hırıltılı Öksürük
Adından anlayacağınız gibi hırıltı ile birlikte kendini gösteren öksürük çeşididir. Bu öksürüğe neden olan hastalıklar arasında astım ve bronşit vardır.
Krup Öksürüğü
Aslında bu öksürük bir hastalıktan kaynaklanan öksürük çeşididir. Yani bir enfeksiyondan kaynaklanan krup hastalığı sebep olmaktadır. Halk arasında aslında bu hastalık yalancı kuşpalazı olarak da bilinir. Krup hastalığı bebeğin ses tellerinin altındaki bölgeye etki eden, viral ya da bakteriyel bir enfeksiyonun sebep olduğu bir solunum yolu hastalığıdır.
Genelde bu hastalık 6 ay ile 5 yaş aralığındaki çocuklarda görülür ve krup öksürüğü havlama şeklinde çıkan bir ses ile kendini gösterir.
Boğmaca Öksürüğü
Bu öksürük bebeklerde boğmaca hastalığının sebep olduğu öksürük çeşididir. Bu hastalık önce hafif öksürük şeklinde seyrederken daha sonra ciddi öksürük nöbetlerine dönüşmektedir. Bu öksürüğün temel belirtisi ;öksürük nöbetleri esnasında bebeğiniz boğulacak gibi olur ve nefes almakta güçlük çeker.
Psikojenik Öksürük
Psikojenik öksürük genellikle uyku zamanı görülmez. Bebeğinizin uyanık olduğu zamanlarda görülen kuru öksürük çeşididir. Genelllikle gribal bir enfeksiyon sonrası devam etmektedir. Bu öksürüğe psikojenik denmesinin nedeni, bu öksürüğün sebebinin fiziksel olarak açıklanamamasıdır.
Kuru Öksürük
Kuru öksürükle beraber balgam ya da mukus salgısı içermeyen öksürük çeşididir. Bebeklerde görülen kuru öksürük balgam veya mukus içermediğinden hava, akciğerlerden atılırken boğazı daha çok tahriş eder.
Genellikle öksürünce şiddetli bir ses çıkaran bu öksürük çeşidi bazen hafif şiddette de görülebilir. Bunun dışında bazen de soğuk algınlığına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
Bebeklerde Kuru Öksürük Görülmesinin Nedenleri
Kuru kuru öksüren bebek için herhangi bir tedavi yöntemi uygulayabilmeniz adına, öncelikle problemin sebebinin ne olduğunu bilmeniz gerekir. İşte bazı olası nedenler;
- Bu öksürüğe neden olan ilk hastalık soğuk algınlığıdır. Soğuk algınlığı yaşayan bir bebeğin boğazında gıdıklanma ve tahriş olur. Haliyle bu gıdıklanma ve tahriş sonucu da bebeklerde kuru öksürük görülmektedir. Sorun ilerledikçe öksürük artık balgamlı hale gelebilir.
- Kuru öksürüğe neden olan hastalıklardan biri de griptir. Yani influenza virüsü de denmektedir.
- Bebeğin bulunduğu ortamda nemin az olması, yani kuru hava ortamı yine kuru öksürük sebebidir.
- Ayrıca aşırı sıcak hava, bebeklerin boğazında kuruma ve gıdıklanmaya neden olur ve beraberinde kuru öksürük getirebilir.
- Bulunduğu ortamda sigara dumanına maruz kalan ya da tahriş edici kimyasal maddeleri soluyan bebekte de bu öksürük görülebilir.
- Bebeklerin boğaz bölgesinin tahriş olmasının diğer nedeni ise,reflü sonucu midedeki asitli içeriğin ağza gelmesidir. Oluşan bu tahribat ise bebeklerde kuru öksürüğe sebep olmaktadır.
- Yine boğmaca hastalığı da kuru öksürüğün sebepleri arasında yer alır.
- Ayrıca büyüme ve gelişme geriliği olan bebeklerde, sık görülen ve bir türlü geçmek bitmeyen kuru ya da ıslak öksürüğün nedeni kistik fibrosis olabilir. Bu konularda kesin teşhis konulabilmesi için doktorunuza başvurmanız gerekir.
Öksürüğün Tedavisi Ve Verilen İlaçlar
Sevgili ebeveynler reçetesiz öksürük ve soğuk algınlığı ilaçları bebekler için kesinlikle uygun değildir. Öksürük ilaçları ve buna benzer ilaçlar, 6 yaşından küçük çocuklarda kullanılmamalıdır. Çünkü bu ilaçların bazı yan etki riskleri bulunmaktadır. O yüzden doktorunuza gitmeden alacağınız ilaç bebeğinizde risk yaratabilir. Doktorunuz bebeğinize gerekirse en uygun şurubu veya tozu verecektir.
Doktorunuzun bebeğinize vereceği ilaçlar arasında en sık kullanılanı parasetamol ya da bebek ibuprofen ilaçlarıdır. Bu ilaçların doğru dozajda kullanılması gerekir. Bebeklere özel olan parasetamol ilaçlar 4 kilogramdan fazla ve 37. haftadan sonra doğmuş ve 2 ayını doldurmuş bebeklere verilmektedir. Bebeklere özel olan ibuprofen ilaçlar ise, 3 aylıktan büyük ve en az 5 kilogram olan bebekler için uygundur. İlaçlar dışında ılık banyo ve buhar bebeğinizin hava yollarının açılmasına yardımcı olabilmektedir
Bebeklerde Öksürük İçin Bitkisel Çözümler ve Öksürüğe İyi Gelen Yiyecekler
Sevgili anne ve babalar siz de bebeğinizde görülen öksürük sorununu çözmek için bazı doğal yolları deneyebilirsiniz. Fakat 6 aydan küçük olan bebeklerin ek besinler alması zararlı olduğundan, bu yazacakalrım sadece 6 aydan büyük bebekler için geçerlidir. Öncelikle bebeklerde öksürük için bitkisel çözümler nelerdir?derseniz. Sizlere genelde sık kullanılan bebeklerde öksürük sorununu azaltmak için, ılık süt, badem-portakal suyu, adaçayı, ıhlamur, nane limon gibi bitki çaylarını öneririm. Fakat bu çayların 6-12 ay arası bebekler için az miktarda kullanılması önemlidir. Bununla beraber bebeğinize vereceğiniz sıcak içeceklerin ılıtılmış olmasına da dikkat etmeniz gerekir.
Şunu unutmayın! Bebeğinize vereceğiniz bitki çaylarının fazla miktarda tüketilmesi bebeklerde farklı sorunlara yol açabilir. Bunların başında bebekte ağlama, sindirim sistemi problemleri ya da halsizlik gibi sorunların yanı sıra daha ciddi rahatsızlıklar da ortaya çıkabilir. Bu sebepten dolayı bebeklerde öksürüğü azaltmak için bitki çaylarını az miktarda kullanmanız oldukça önemlidir.
Limon
Bildiğiniz gibi C vitamini yönünden zengin olan limon, bağışıklık sistemini de desteklemekte ve vücudu hastalıklara karşı korumaktadır. Limonun anti-bakteriyel ve anti-iltihap özellikleri bulunmaktadır. Ayrıca limon, boğaz ağrısı ve öksürük semptomlarının azalmasına da yardımcı olmaktadır.
Bebeğinizin öksürüğü için;
Önce 4 adet limonun suyunu kabuklarıyla beraber sıkın ve 1 çorba kaşığı dilimlenmiş zencefil ile karıştırın. Ardından üzerine yetecek kadar kaynamış su ekleyin ve ağzını kapatın. Ağzı kapalı şekilde 10 dakika boyunca demleyin. Süzgeçden geçirin ve eşit miktarda ılık su ile seyreltin. Eğer bebeğiniz 1 yaşından büyükse içine biraz da bal ekleyebilirsiniz Bu karışımı bebeğinize birkaç gün boyunca günde bir-iki kere içirin.
NOT: 1 yaşından küçük olan bebeklere bal verilmesi son derece sakıncalıdır. Bu durumda eğer bebeğiniz 1 yaşından küçükse, bal yerine şeker kullanın.
Bal
Bir çok hastalığın şifası olan bal 1 yaşından büyük bebeklerin öksürüğüne de iyi gelmektedir. Balın anti-bakteriyel, antioksidan ve bağışıklık destekleyici özellikleri bulunur. Bu maddeler öksürüğün yumuşamasına ve boğazda oluşan bakterilerin imha edilmesine yardımcı olmaktadır.
Bebeğinizin öksürüğü için;
Önce 2 tatlı kaşığı bal ile 1 tatlı kaşığı limon suyunu karıştırın ve bu karışımı her birkaç saatte bir defa, öksürük iyileşene kadar bebeğinize verin.
Bunun yanı sıra bir kaşık dolusu karabuğday balını da günde birkaç kere çocuğunuza verebilirsiniz.
Ya da isterseniz bir su bardağı sıcak süt içine 2 tatlı kaşığı bal ekleyin ve bebeğinize o şekilde verin. Böylece bebeğin kuru öksürüğünü ve göğüs ağrılarını da dindirmiş olursunuz.
NOT: Asla 1 yaşından küçük bebeklere bal vermeyiniz.
Sıcak Tavuk Çorbası
Yine 1 yaşından büyük olan bebeklerde oluşan öksürükler için sıcak tavuk çorbası en iyi gelen yiyeceklerdendir. Tavuk suyu çorbasının hafif ve besleyici bir özelliği vardır. Bu özelliğin yanı sıra boğaz yolu tıkanıklığın giderilmesine yardımcı olmakta ve antioksidan özelliği sayesinde de iyileşme sürecini hızlandırmaktadır. Tavuk suyu çorbasının etkileri arasında, burun boşluğundaki tüycüklerin işlevlerini desteklemek ve böylece vücuda bulaşıcı hastalıkların girmesini engellemek de vardır. Siz de isterseniz evinizde, organik tavuk ile havuç,ıspanak ve pancar gibi organik sebzeler yardımıyla çorba yapıp çocuğunuza günde 2-3 defa içirebilirsiniz.
Portakal
Yine C vitamini yönünden çok zengin olan portakal, beyaz kan hücresi üretimini destekler ve vücudun mikroplara karşı direncini arttırır. Bundan sebepten dolayı da portakal,öksürük ve boğaz ağrısına da iyi gelmektedir.
Potakal 2 yaşından büyük bebekler için uygundur. Bebeğinize vereceğiniz günde 1-2 bardak taze sıkılmış portakal suyu oldukça faydalıdır. 2 yaşından küçük bebekler için de, eşit miktarlarda ılık su ve portakal suyu ile hazırladığınız su ile seyreltilmiş portakal suyunu verebilirsiniz.
Zencefil
Anti-iltihap, anti-bakteriyel, anti-viral ve anti-tusif (öksürük karşıtı) özellikleri olan zencefil bebeklerde görülen öksürük için oldukça faydalıdır.sunmaktadır.
Bebeğinizin öksürüğü için;
Önce 6 kupa su içerisine, yarım kupa ince dilimlenmiş zencefille beraber 2 adet tarçın çubuğunu ilave edin. Bu karışımı yaklaşık 20 dakika boyunca kısık ateşte kaynatın ve sonra süzgeçden geçirin. Kaynayan karışımın içerisine bal ya da şeker ekleyin. Ardından günde birkaç defa bebeğinize verin.
Eğer bebeğiniz 1 yaşından küçük ise, bu karışıma bal eklemeyin ve karışım hazırlandıktan sonra ılık suyla seyrelttikten sonra içirin.
Diş Otu
Ajvan tohumu diğer adıyla diş otu, bebeklerdeki öksürüğe iyi gelen bir diğer bitkidir. Bu bitkinin anti-bakteriyel ve anti-iltihap özelliklerinin yanı sıra bağışıklık destekleyici özelliği de vardır. Ayrıca diş otu, bebeklerde balgam oluşumunun dışarı atılmasına da yardımcı olmaktadır.
Bebeğinizin öksürüğü için;
Önce yarım tatlı kaşığı diş otu tohumu ile 1 kupa suyu 5 dakika kadar kaynatın ve sonra süzün. Günde birkaç kere bu karışımı çocuğunuza içirin.
İsteseniz de 2 diş kurutulmuş ve fırınlanmış sarımsak ile 1 çorba kaşığı diş otu tohumunu karıştırın. Bu karışımı temiz bir muslin kumaşa koyun ve lastik bir bant ile sarın. Ardından bebeğinizin karyolasının ya da beşiğinin baş ucuna yerleştirin. Bu karışımın yaydığı koku ile bebeğiniz daha rahat nefes alacak ve öksürüğü yumuşayacaktır.
Anne Sütü
Bebekler için öksürük ve bir çok hastalığa şifa olan en iyi besin anne sütüdür. Bildiğiniz gibi vücuttaki enfeksiyonlar ile mücadele eden anne sütü, iyileşme sürecini de hızlandırmakta etkilidir. Özellikle 6 aydan büyük bebekler için anne sütü, grip ve öksürüğe neden olan virüslerle mücadelede oldukça önemlidir. Bebeğiniz hastayken anne sütü içmiyorsa eğer, isterseniz bebeğinizin emme pozisyonunu değiştirip göğsününüzü tutmasına yardımcı olabilirsiniz.
Sıvı Tüketimi
Bol sıvı tüketimi tüm hastalar için ve öksüren bebekler için oldukça önemlidir. O yüzden 6 aydan büyük bebeklerin yeterli miktarda sıvı tüketmesine özen gösterilmelidir. Yine sıvı tüketimi, vücut salgılarının seyreltilmesine ve vücuda giriş yapan mikropların uzaklaştırılmasına yardımcı olur.
Bebeğinizin öksürüğü için;
Bebeklere özel olan oral rehidrasyon çözeltilerini kullanabilirsiniz (doktora danıştıktan sonra).
Daha büyük bebekler ve çocuklar için de, düzenli olarak ılık su tüketimi önemlidir.
1 yaşından büyük olan bebekler için, isterseniz kafeinsiz çay ile balı karıştırıp verebilirsiniz.
Ya da taze sıkılmış meyve suları, sebze çorbaları ve et sularından yapılmış çorbaları da bebeğinize verebilirsiniz.
Önemli İp Uçları
Sevgili ebeveynler üstte yazan yöntemler dışında aşağıdaki yöntemleri de uygulayıp bebeğinizin öksürüğe yakalanma oranını büyük ölçüde düşürebilirsiniz. Bunlar şu şekildedir;
- Bebeğinizin eğer ateşi de varsa, banyo suyuna elma sirkesi ekleyin veya elma sirkesi-su karışımına batırılmış bez yardımı ile vücudunu silin.
- Bebeğinizin beslenmesine çok dikkat edin ve besleyici gıdaları tercih edin.
- Bebeğinizin odasında hava nemlendirici kullanın.
- Öksüren bebeğinizin burun kanallarını açık tutun.
- Hava yollarının açık tutulmasını sağlamak amacıyla bebeğinizi sıcak su ile buhar banyosu yaptırın.
- Bebeğinizin yeterli miktarda uyku uyumasına özen gösterin.
- Bebeğinizin üşümemesine dikkat edin ve uygun şekilde giydirmeye çalışın.
- Genel ev temizliğine dikkat edin.
- Evizide evcil hayvanlarınız varsa,onların bebeğinizin uyuduğu odaya girmesini önleyin.
- İsterseniz eczaneden alacağınız tuzlu burun spreyi ya da damlaları da kullanabilirsiniz.
Şu unutulmamalıdır ki,uzun süre devam eden öksürük sorununa çözüm bulmak için ilaç tedavisi şarttır. Özellikle 0-3 yaş arası bebeklerde uzun süre devam eden öksürüğün farklı hastalıkların habercisi olabileceği unutulmamalı ve doktor tedavisi ihmal edilmemelidir.